TCX: ¿Cáles son as súas expectativas para o 1 de marzo?

F.B.: O vindeiro 1 de marzo será o momento no que a cidadanía galega revalide a súa decisión de transformar Galiza nun País de progreso e crecemento; por iso, é tan importante que todos os galegos se pronuncien e vaian a votar en masa. A expectativa é que o BNG crecerá tanto en votos como en escanos. Aínda que non dubidamos en pedir o voto, non queremos pensar nos resultados senón en mostrar aos galegos e as galegas que temos un proxecto firme e sólido para Galiza.

TCX: Se tivese que empregar unha palabra para definir estes catro anos de goberno, ¿Cal empregaría?

F.B.: Xestión e transformación. As consellerías do BNG puxeron a base dun profundo cambio na forma de facer política en Galiza. Puxemos enriba da mesa diálogo, negociación e consensos que foron positivos en todos os ámbitos da administración. Pactamos nos concellos, en Madrid, en Bruxelas e, loxicamente, en Santiago; iso si, cunha condición incuestionable: os intereses de Galiza e sempre se defenderon.

TCX: Fronte aos que esgrimen as acusacións de división entre BNG e PSOE, ¿Qué percepción global cree que ten a xente da rúa da compatibilidade do bipartito?

F.B.: Penso que foi unha relación de obxectivos conxuntos na que non se pode falar de división. Ambos coincidimos en que Galiza necesitaba dun cambio e estábamos de acordo en que a transformación do País non podía esperar máis.

TCX:¿Cómo poden confluír as cosmovisións dun socialdemócrata e a dun nacionalista democrático?

F.B.: Demostramos nestes catro anos que somos capaces de entendernos polo ben de Galiza. PSOE e BNG conflúen nun punto moi claro, as políticas para as maiorías sociais e de esquerdas; e esa é a base do bipartito, o progreso, o crecemento económico pensado para o ben xeral do País e que repercute na calidade de vida da xente.

TCX: Catalunya, Valencia, Baleares... xa aprobaron os seus estatutos, fálase tamén de Andalucía, pero aquí en Galicia aínda non ten presenza nin mediática, nin política. ¿Cándo poderemos falar da redacción dun novo Estatuto para Galicia?

F.B.: Penso que a redacción dun novo Estatuto de Nación para Galiza ao mesmo nivel que Euskadi ou Catalunya debe ser unha realidade na vindeira lexislatura. Porque Galiza non pode quedar atrás, non pode quedar descolgada do resto de nacións do Estado que están a avanzar no seu autogoberno e Galiza non pode quedar estancada. E isto é moi importante, porque cando falamos de autogoberno estamos a falar de ferramentas para mellorar a calidade de vida das persoas. Estamos a falar, por exemplo, de ter as competencias plenas en materia agrogandeira para articular o noso sector leiteiro, ou das competencias en enerxía, para mellorar o subministro eléctrico e para que aquí, en Galiza, onde producimos a enerxía, os cidadáns paguen menos polo recibo da luz. É dicir, falar de máis autogoberno é falar de cousas prácticas.

TCX:¿Qué faría falta, agora mesmo, para que houbese un proxecto estatutario sólido e que satisfixese a unha marxe ampla da poboación?

F.B.: Faría falta que actitudes como a do Partido Popular, que bloqueou a redacción dun novo Estatuto nesta lexislatura e, polo tanto, freou o autogoberno, desapareceran. Porque actitudes como a do señor Feijóo bloqueando un novo Estatuto responden á estratexia do señor Rajoy e do Partido Popular en Madrid, pero dende logo non benefician en nada aos galegos e galegas.

TCX:¿Cal é o mínimo de onde partir na súa redacción para o BNG?

F.B.: Penso que o fundamental é que Galiza teña o mesmo status xurídico e político que Euskadi e Cataluña. Nós non podemos ser menos.

TCX: A concesión eólica supuxo unha polémica mediática importante para o seu departamento.¿Ata onde houbo motivos para elo e ata onde se fixo ben?

F.B.: Decátese vostede de que grazas a este concurso o Goberno galego e, polo tanto, todos os galegos e galegas, vai xestionar o 15% dos beneficios que xeren os parques eólicos que se instalen en Galiza a partir de agora e desta participación pública o 40% repercutirá directamente nos concellos afectados e o 10% nas comunidades de montes onde se sitúen os aeroxeradores. Ademais, os novos parques levan aparellados proxectos industriais no país que supoñen investimentos a maiores por máis de 1.300 millóns e a xeración de 8.000 empregos. Polo tanto, por primeira vez na nosa historia os beneficios do vento van reverter directamente no país, algo que é posible a través deste proceso que levamos a cabo e no que se primaron as mellores propostas, non como se facía antes, no que o dedo era o que decidía. Se cadra isto é o que non gustou.

TCX: As acusacións de división neste tema entre as dúas cabezas do bipartito, ¿son fundadas?

F.B.: Sabe vostede que eu non fago interpretacións nin sobre este tema nin sobre ningún outro, entre outras cuestións porque non me corresponde. O que si lle podo dicir con toda claridade é que o novo modelo eólico foi aprobado polo Consello da Xunta, non por unha parte da mesma, polo que este novo modelo é o modelo que defende o Goberno galego no seu conxunto.

TCX: Galicia resistiu mellor o impacto da crise económica global, ¿acerto e previsión do goberno ou é que os sectores que sufriron máis directamente o golpe, caso da construción, non teñen un peso tan importante na nosa comunidade?

F.B.: A estrutura económica de cada país entra dentro dos condicionantes a ter en conta na análise dunha situación de crise como a que vivimos actualmente, pero non é a única explicación á boa capacidade de resposta que está a ter o país. Dende as Consellerías do BNG emprendemos hai catro anos novas liñas de actuación, cunha aposta clara por sectores estratéxicos e por políticas máis a medio prazo como as de I+D+i, que están a dar bos resultados e que nos están permitindo resistir mellor. Aínda así, hai que recordar que mentres algúns dicían que non había crise, nós xa estabamos dando pasos adiante.

TCX: O seu departamento ten un importante papel na resolución da crise económica que se está a vivir, ¿Cáles serán as súas solucións para minimizar o seu impacto a curto e medio prazo?

F.B.: A aposta desde a nosa posición no goberno foi traballar neste sentido dende hai tempo, non é algo que esteamos planificando agora, senón que dende hai meses estamos desenvolvendo iniciativas coas que superar a crise e mesmo, estamos convencidos, saírmos reforzados da mesma. Así, estamos levando a cabo plans específicos de apoio para os sectores industrial, turístico e comercial; buscamos incrementar a competitividade das nosas empresas con axudas á internacionalización e á adquisición de maquinaria; reforzamos a nosa aposta por dotar ao tecido produtivo das ferramentas que precisan, cun maior esforzo nas áreas de I+D+i e das TIC, e colaboramos con outros departamentos e coas entidades financeiras para mellorar a capacidade de financiamento das empresas galegas. E todo isto para que? Pois para que o impacto desta crise sobre o emprego, e polo tanto sobre os cidadáns, sexa o mínimo posible. O que dende logo non imos consentir no BNG é que esta crise a paguen os traballadores, porque non foron eles quenes a crearon. Por iso as medidas deben ir encamiñadas en dous eidos: dunha banda medidas de reactivación económica e de apoio a sectores como o comercio ou a pequena e mediana empresa para que poidan superar a crise, e doutra banda incremento da protección social, para que aquelas persoas que queden no desemprego non se vexan desprotexidas, con medidas como a que propoñemos no BNG dun complemento específico para os parados que cobren menos para incrementar o seu poder adquisitivo, igual que fixemos nesta lexislatura dende a Vicepresidencia da Xunta establecendo un complemento específico de 200 euros para as pensións máis baixas.

TCX: A defensa dos produtos propios está a ser un camiño explotado por xente como o presidente norteamericano Barack Obama, ou o seu homónimo español, Miguel Sebastián. ¿É unha das solucións fronte ao problema económico ou unha “autarquía de subnormal mental”, como di o número dous do PP por Coruña, Pedro Arias?

F.B.: Calquera chamamento ao consumo de produtos autóctonos axuda, pero penso que esa incentivación do consumo que nos leve á reactivación económica será resultado de medidas de maior calado, que son as que agora hai que poñer en marcha e son as que propón o BNG para a vindeira lexislatura. En todo caso, o BNG leva moitos anos defendendo os nosos produtos; está ben que outros se sumen agora a esa defensa que sempre fixo o BNG.

TCX: Algunhas das medidas de apoio ao sector do automóbil pasan pola subvención da innovación de coches con novas formas de combustible. O Ministro Sebastián ou Barack Obama, en USA, consideran que esa debe ser a senda a explotar. ¿Cree que sería unha forma de axudar ao sector e, ao mesmo tempo, coller boas posicións para unha futura produción de vehículos sen petróleo?

F.B.: Penso que neste ámbito hai dúas cuestións distintas: por unha banda o posicionamento do sector cara ao futuro no que entran medidas a medio e longo prazo como pode ser efectivamente o coche eléctrico, pero por outra, a necesidade de dar resposta inmediata á actual conxuntura, caracterizada por un problema de falta de demanda. Dende a Consellaría presentamos no Foro da Automoción un Plan global de actuación para o sector, un plan cunha dotación orzamentaria moi ambiciosa que supera os 1.000 millóns de euros a través do que se van desenvolver distintas liñas de actuación centradas na I+D+i que nos vai permitir realizar as transformacións necesarias para posicionarnos con garantías de cara ao futuro. Pero agora ben, hoxe en día temos un problema moi claro que é a caída das vendas e que esixe unha actuación a curto prazo. Por esta razón dende a Consellaría xa temos trasladado ao Ministerio de Industria a necesidade de que poña en marcha un plan renove de vehículos sólido, similar ao alemán, que permita realmente reactivar o consumo e superar o actual momento que vive o sector. Esta medida, que nós pensamos debería acometerse a nivel europeo, é unha iniciativa que xa lle temos trasladado ao ministerio e agardamos agora a que así se recolla no plan estatal.

TCX:¿Pensa que é unha boa opción para países dependentes enerxeticamente, como é o caso de España?

F.B.: Trátase dunha medida que si pode contribuír a reducir a dependencia enerxética, aínda que este obxectivo require dun programa de actuación moito máis amplo, e que precisamente é unha das liñas principais que nos gustaría continuar desenvolvendo durante a próxima lexislatura. A aposta enerxías renovábeis non ten precedentes no noso país, en eólica, en biomasa e solar, tanto dende o punto de vista do desenvolvemento industrial e da I+D+i coma da súa implantación en fogares e empresas para o autoconsumo. Por outra parte, puxemos en marcha o Plan de Aforro e Eficiencia Enerxética, que supuxo un incremento da dotación orzamentaria destinada a aforro e eficiencia do 845% dende 2005, con 22 millóns de euros en 2008 que destinamos a apoiar proxectos de aforro e eficiencia en fogares, empresas e concellos.

TCX: Nestes últimos anos houbo un aumento dos clústers en Galicia, casos do Clúster do Produto Gráfico ou o do Audiovisual ¿Considera esta forma de unión sectorial unha boa forma de afrontar a competitividade, a innovación ou a internacionalización da industria galega?

F.B.: O perfil do tecido produtivo galego, fundamentado na pequena e mediana empresa, supón que a ferramenta básica para mellorar en competitividade, calidade e internacionalización é a cooperación empresarial. Tanto as asociacións sectoriais como os clústers responden a esta necesidade e dende o departamento fomentamos a colaboración cos clústers xa existentes como o da automoción ou o da madeira e así como a creación doutros como o que vostede apunta ou o dos sectores tic, do aluminio ou do produto gráfico.

TCX: ¿A qué novos ámbitos se podería aplicar?

F.B.: Creamos 17 plataformas tecnolóxicas noutros tantos sectores, desde o agrogandeiro e forestal até a pesca, os materiais da construción, o audiovisual, as tecnoloxías da información e da comunicación, etc., que están colaborando en materia de innovación e non son máis que as bases do crecemento tecnolóxico do noso país, que se converterá por esta vía nun dos máis desenvoltos da Unión Europea en I+D+i.

TCX: O home de a pé ou as Pemes a bo seguro estarán preocupadas polas subas na tarifa eléctrica, ou a do gas, ou a do gasóleo, ¿Qué posicións pode adoptar o BNG perante estes incrementos, sobre todo cando non se traducen en melloras no servizo?

F.B.: Neste sentido é fundamental dotarnos dun novo estatuto que amplíe o noso marco de competencias, porque dificilmente poderemos dende Galiza adoptar medidas nestes sectores cando non temos as ferramentas xurídicas e gobernamentais necesarias para facelo. Dende o BNG defendemos abertamente a xestión do noso propio sistema de tarifas enerxéticas en tanto que somos un país produtor e exportador de enerxía, nomeadamente de electricidade. A gasificación do país deu un salto moi importante, dende Innovación e Industria axilizamos ao máximo a tramitación dos proxectos de gasificación nas vilas de menor tamaño e menor rendibilidade económica para as empresas, incrementamos os programas de mellora da calidade e da subministración eléctrica e traballamos na redución da dependencia do gasóleo en sectores tan sensíbeis como o pesqueiro, pero insisto, unha maior capacidade competencial sería clave para incidir no que son os marcos tarifarios destas enerxías.

TCX: Desde Industria estase a facer un importante esforzo para empurrar o desenrolo das comunicacións no rural. O prazo que se marcaron vostedes para a instalación de Wimax nos polígonos rematará en xuño, ¿Pero cando se poderá desfrutar dunha rede de comunicacións decente nas zonas rurais?

F.B.: Como marca o Plano Estratéxico Galego da Sociedade da Información que puxemos en marcha nesta lexislatura, en 2010 o 98% dos galegos e galegas terán acceso a banda larga de calidade e en 2012 o 100%. Deuse xa un salto importante, si, co despregamento da rede de fibra óptica ás vilas do país, cos proxectos de dotación de wimax en diversos concellos do rural e polígonos industriais, como no Concello da Pastoriza, e coa implantación de acceso á internet no rural. Pero nós consideramos que hoxe cando menos unha conexión á internet debe ter un mínimo de 1 ou 2 megas de velocidade, estándares que non acada o actual ADSL rural implantado no marco do plano Avanza do Goberno central, polo que vimos de conseguir a financiamento suficiente, en concreto 98 millóns de euros, para a completa dotación de infraestruturas de cobertura de banda larga en todas as entidades de poboación de Galiza, que este mesmo ano comezará a desenvolverse integralmente.

TCX:¿Quén ten a culpa de que o ADSL sexa de peor calidade e máis caro no rural que nas zonas urbanas?

F.B.: É o resultado da implantación do plano Avanza que si dotou o país dun mínimo acceso a internet, pero o propio plano quedou completamente desfasado incluso antes de acabar de implantarse pola propia evolución destas tecnoloxías e porque, teñámolo en conta, os núcleos rurais galegos non son prioridade nas políticas de telecomunicacións do Goberno central. Por iso necesitamos un novo estatuto para conseguir as transferencias que nos capaciten para tomar decisións neste senso e, debo engadir que tamén en materia de telecomunicacións e en materia de espectro radiofónico Galiza precisa de competencias para desenvolver a súa propia xestión.

TCX:¿Qué porcentaxe de operatividade existe para que as empresas subministradoras invistan por si mesmas para mellorar as instalacións de telecomunicacións e que non revertese sempre no estado?

F.B.: Onde o Goberno pode incidir é nas condicións nas que se lles outorga ás empresas o despregamento dos servizos. A Administración, e neste caso a Administración que xestiona o BNG, achega recursos para estender o servizo, marcando as esixencias mínimas de calidade do servizo e prezo que deben cumprir as empresas, o cal nos diferenza substancialmente da xestión da Administración anterior.

TCX: Un caso similar poderiámolo aplicar ao impacto enerxético. Cando na Galicia rural falamos de miles de persoas sen luz durante case unha semana polo temporal, ¿Cómo podemos facer para mellorar dunha vez por todas as infraestruturas enerxéticas neste ámbito poboacional?

F.B.: Precisamos de máis competencias e máis autogoberno para poder actuar sobre as eléctricas. É realmente obsceno que nun momento de dificultades se anuncien beneficios millonarios por parte de empresas cando realmente a calidade do subministro ten que mellorar substancialmente. A nós anegáronnos Belesar, pero a parroquia que estaba ao lado non dispoñía de luz eléctrica, isto non é comprensible nin asumible pola cidadanía e, dende logo, tampouco por este conselleiro. Aínda que nos últimos anos se realizou un grande esforzo en mellora da calidade e da subministración eléctrica no rural, é necesaria unha maior representación en Madrid e un estatuto de nación daríanos máis forza para esixir unha maior calidade da subministración e para reclamar novas condicións de reparto dos fondos estatais de mellora da calidade que primen a dispersión da poboación e as dificultades orográficas e climatolóxicas fronte á densidade, como acontece agora.

TCX: Este tema non é cuestión valadí, xa que inflúe na capacidade produtiva do campo galego, no sector agrogandeiro...

F.B.: Por suposto. E é de salientar que non só estamos a traballar na liña da mellora da subministración eléctrica, tamén estamos a apostar de maneira decidida pola implantación de enerxías renovábeis (solar, biomasa) nas explotacións, o cal supón unha importante redución de custes e unha mellora competitiva para elas.

TCX: O impacto das novas normativas europeas no sector suscitou numerosas protestas dos sindicatos agrarios. ¿Cree que goberno español fixo todo o posible para defender os intereses agrogandeiros en Bruxelas?

F.B.: Ante a última reforma da PAC, dende o BNG impulsouse unha posición de consenso co conxunto de axentes representativos da agricultura galega que se baseou en tres elementos: colocar a redistribución dos dereitos de produción e das axudas á renda no centro do debate, oporse á liberalización do sector lácteo na UE e manter mecanismos de regulación da oferta e tamén mecanismos públicos de estabilización dos mercados e sistemas de apoio á renda dos produtores. Coido que o Goberno do Estado non fixo unha defensa acaída desta posición compartida polos axentes representativos do sector e cómpre lembrar que mesmo votou a favor da desaparición do sistema de cotas lácteas o que suscita o rexeitamento do conxunto do sector lácteo. Porén a propia Consellaría do Medio Rural dirixiuse directamente ás institucións comunitarias para transmitirlle as nosas propostas.

TCX:¿A quen beneficia a política agraria comunitaria? ¿Ten algunha vantaxe para Galicia?

F.B.: Aínda sabendo que a PAC non está deseñada no noso beneficios, o noso reto durante estes catro anos de goberno foi utilizar todas as posibilidades que deixase aberta a PAC para beneficiar ao sector agrario galego. Desta forma conseguimos, por exemplo, que o pagamento único para as explotacións lácteas galegas aumentase en máis de 5 millóns de euros anuais, corrixindo unha asignación que se fixera na época do PP e que non tiña en conta o incremento de cota do sector en Galiza. Da mesma forma puxemos en marcha o Contrato de Explotación Sustentábel que beneficia a mais de 3.000 explotacións e que supón unha axuda directa de preto de 5.000 euros/explotación por termo medio. Nos próximos 4 anos temos de seguir afondando nestas liña.

TCX:¿Cáles son as medidas a tomar polo programa electoral do BNG poden influír para que unha explotación leiteira ou gandeira teña uns resultados xustos e positivos a final de ano?

F.B.: Con este obxectivo imos profundar no camiño iniciado durante esta lexislatura. En cuarto lugar, é necesario favorecer a incorporación de mozas e mozos á actividades. Neste lexislatura déuselle un considerábel impulso que todo o mundo recoñece, de facto por vez primeira en moitas anos aumentou o número mozas ou mozos que son titulares de cota. Tamén é preciso seguir apoiando a realización dos investimentos que as explotacións precisan para mellorar a súa viabilidade. En segundo lugar potenciar a transparencia e a cultura da negociación nas relacións entre produtores e industria. Neste sentido o contrato homologado para a compra-venda vai servir para darlle estabilidade; para que o produtor coñeza por anticipado as condicións de venda do leite e poda planificar a súa actividade. Nestes momento en Galiza xa se asinaron máis de 600 contrato homologados. En terceiro lugar, reorientar os sistemas produtivos das explotacións lácteas galegas cara modelos menos intensivos, baseados nos recursos forraxeiros propios, que permitan producir cada litro a un menor custo. Nisto a ordenación do territorio e o Banco de Terras van ter un papel fundamental mobilizando terras abandonadas ou infrautilizadas. Da mesma forma o Contrato de Explotación Sustentábel permitirá apoiar economicamente a estas explotacións.

TCX: O problema sanitario é outra das cuestións que deben estar enriba da mesa. Listas de espera, tardanza nos trámites, escaseza de profesionais... ¿Qué aspectos cree o BNG que son imprescindibles para mellorar as graves deficiencias que ten o SERGAS?

F.B.: O primeiro que hai que dicir é que o sistema sanitario galego e o español son uns dos mellores do mundo, que en moitos dos países máis desenvolvidos non teñen unha sanidade que lle poda facer sombra á nosa. A partires de aquí, é evidente que hai que mellorar, que temos que reducir as listas de espera, dar máis calidade ao servizo e xerar máis profesionais. É posible que a xestión da sanidade na última lexislatura fora mellorable, pero hai que ter en conta que o goberno atopou un sistema moi fragmentado, descapitalizado e inaccesible. No BNG apostamos por un sistema de saúde público e propoñemos reforzar nos vindeiros catro anos os centros de saúde de atención primaria e facer que os hospitais manteñan actividade tamén polas tardes para desconxestionar desta maneira o sistema sanitario e reducir as listas de espera.