O 7 de xuño de 1903 viña ao mundo en Ourense Alexandre Bóveda, o motor do Partido Galeguista, segundo palabras do propio Castelao. Foi precisamente a súa ideoloxía o que o levou a ser fusilado polos sublevados ao comezo da Guerra Civil Española. En 1932 participou activamente na redacción do Estatuto de Autonomía e no 36 participou na campaña electoral á que acudiu como candidato da Fronte Popular pola provincia de Ourense. Non obstante, o 20 de xullo foi detido tralo triunfo da sublevación en Pontevedra, sendo encarcerado e despois xulgado por un delito de traizón. A sentencia condenouno a morte e foi executada o 17 de agosto no monte da Caeira, en Poio.

O Día da Galiza Mártir pecharase na praza de Curros Enríquez cun acto cívico ás oito e media da tarde organizado polo BNG fronte ao busto de Bóveda no que participará o voceiro nacional dos nacionalistas.

Oleiros tamén acollerá unha homenaxe que comezará sobre as seis da tarde cunha actuación musical e coas intervencións do presidente da Asociación Cultural Alexandre Bóveda, Roberto Catoira; o vicepresidente da Asociación Cultural Vieiros, Xosé Manuel Eirín; e a actriz Isabel Martínez Risco.

Neste acto aproveitarase a ocasión para honrar a memoria da Xaquín Taboada, un mártir local que tamén conta cun monumento na Praza da Liberdade de Nós.

Despois, ás oito da tarde, realizarán unha ofrenda floral ante o Monumento a Bóveda na Coruña, en Catro Camiños.

O Día da Galiza Mártir e a Fundación Alexandre Bóveda recoñece tamén neste 2009 o labor de estudo e divulgación da historia contemporánea de Galicia realizada polo profesor Xusto Beramendi González pola súa tarefa como conferenciante, por “colaborar na recuperación da memoria de moitas das vítimas da represión franquista” e sobre todo “como motivador do seu alumnado para desenvolver este traballo de investigación e difusión do noso pasado silenciado”.